Pomiary drgań mechanicznych

Drgania mechaniczne, zwane inaczej wibracjami, to niskoczęstotliwościowe ruchy cząstek ośrodków, w których się rozchodzą. Drgania mogą rozprzestrzeniać się we wszystkich typach ośrodków, zwykle wywoływane są przez urządzenia z napędem mechanicznym i przekazywane są do organizmu człowieka przez część ciała będącą w bezpośrednim kontakcie ze źródłem wibracji. Nasze laboratorium zajmuje się wykonywaniem pomiarów drgań mechanicznych na stanowiskach pracy. 

Czym charakteryzują się drgania mechaniczne w środowisku pracy?

Należą ode do grupy czynników szkodliwych, które podczas nadmiernego oddziaływania na człowieka mogą wywoływać skutki takie jak choroby wibracyjne. Ze względu na sposób oddziaływania wyróżnia się drgania o ogólnym działaniu na organizm człowieka oraz drgania działające na organizm człowieka przez kończyny górne – tak zwane drgania miejscowe. Dopuszczalny poziom ekspozycji – dawkę drgań – określa Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 1286 z późn. zm.). Metody badania drgań i wyznaczanie ekspozycji człowieka na drgania określone są w normach drgań mechanicznych: PN-EN 14253+A1:2011; PN-EN ISO 5349-1:2004; PN-EN ISO 5349-2:2004; PN-EN ISO 5349-2:2004+A1:2015.

Przykłady drgań mechanicznych:

Wibracje na danym stanowisku pracy powstają zazwyczaj w wyniku działania urządzeń niezbędnych w prawidłowym działaniu procesów technologicznych, podczas stosowania elektrourządzeń służących do np.: wiercenia, szlifowania, ubijania i zagęszczania mas czy kruszenia materiałów. Dodatkowo na drgania mechaniczne narażeni są pracownicy będący kierowcami maszyn budowlanych, wózków widłowych czy środków transportu.

Zapobieganie drganiom mechanicznym może odbywać się przez stosowanie odpowiednich rękawic antywibracyjnych, mat antywibracyjnych lub wykonywanie systematycznych przeglądów maszyn i niwelowanie usterek.

Pomiary drgań mechanicznych o ogólnym działaniu na organizm człowieka

Badanie drgań ogólnych wykonywane jest przy użyciu czujnika wibracji umieszczonego na siedzisku operatora maszyny albo pod stopami osoby narażonej na drgania konstrukcji. Zwykle taki pomiar służy jako metoda oceny drgań w urządzeniach transportowych i budowlanych oraz miejscach w których proces technologiczny wymaga użycia wibracji, na które narażony jest pracownik.

Pomiary drgań o działaniu miejscowym na organizm człowieka

Pomiar drgań miejscowych odbywa się zwykle podczas pracy z użyciem elektronarzędzi, z którymi pracownik ma bezpośredni kontakt przez kończyny górne. Przyrząd do pomiaru drgań umieszczany jest w ręce pracownika wykonującego czynności, a rejestrator drgań zapisuje prędkości rozchodzenia się wibracji w trzech kierunkach osi.